De drie Guyana's

Suriname, Guyana en Frans-Guyana zijn de enige drie landen van Zuid-Amerika die niet Spaans of Portugees als officiële taal hebben. Deze landen worden gezamenlijk ook wel “de drie Guyana’s” genoemd. Omdat Guyana en Frans-Guyana geen landen zijn die je vanuit Nederland even snel bezoekt, wilde ik deze landen perse bezoeken tijdens mijn verblijf in Suriname.

Guyana was in oktober als eerste aan de beurt. Wat niet veel mensen weten, is dat de Nederlandse kolonisatie van Zuid-Amerika niet in Suriname, maar in Guyana begonnen is. Nederlands klinkende plaatsnamen zoals Nieuw-Amsterdam en Onderneeming herinneren nog aan deze periode. Nadat de kolonie is afgestaan aan Groot-Brittannië, is het land ‘Brits-Guyana’ en na de onafhankelijkheid simpelweg ‘Guyana’ gaan heten. 

Hoewel het leven net iets rauwer lijkt te zijn dan in Suriname, verschillen de twee landen niet veel van elkaar. Wel valt op dat de straten in Guyana over het algemeen breder zijn, vooral ten behoeve van het drogen van rijst, dat gewoon op de openbare weg gebeurt. Ook is het niet ongewoon om een paard met wagen tegen te komen.

Maar de enige echte reden van mijn bezoek aan Guyana, is de Kaieteur-waterval. Vanaf de hoofdstad Georgetown is het een uurtje vliegen naar deze machtige, midden in de jungle gelegen waterval. De Kaieteur-waterval is weliswaar niet de grootste waterval, maar wél de grootste ‘single drop’-waterval ter wereld. Jullie mogen zelf googelen wat dat betekent…

In december was dan ook Frans-Guyana aan de beurt. Dit land is vooral bekend vanwege de ruimtelanceringsbasis bij Kourou en om Duivelseiland, de gevangenis waar Papillon gevangen heeft gezeten. Frans-Guyana hoort bij Frankrijk en vormt daarmee een stukje Europa in Zuid-Amerika. Dit zie je ook direct aan het straatbeeld; de wegen zijn goed onderhouden en er rijden dure auto’s rond. Cayenne, de hoofdstad van Frans-Guyana, is een compleet andere stad dan Paramaribo. Waar Paramaribo eigenlijk één groot uitgestrekt dorp is met veel laagbouw, is Cayenne een typisch Frans stadje. Eigenlijk ruikt alles hier naar Frankrijk, met het verschil dat de niet-blanke bevolking van Frans-Guyana wél bereid is, of althans een poging doet, om Engels te praten. In Cayenne vind je ook geen zwerfhonden. Dit was even wennen, want in de straten van Paramaribo rennen er regelmatig een stel blaffende en keffende zwerfhonden achter mij aan wanneer ik langs kom gefietst. 

Verder heb ik de afgelopen periode nog meerdere bezoeken gebracht aan het ‘Boven Suriname’-gebied (in het midden van Suriname) en in het zuidwesten gelegen Kabalebo. Hoewel ik geen nieuwe dingen heb gezien, kan ik blijven genieten van de Surinaamse natuur. 

Tijdens mijn tripjes door het land heb ik steeds weer nieuwe mensen leren kennen. Met name mijn verblijf in een resort langs de Boven Surinamerivier is mij bijgebleven. In dat resort zat ik op een zaterdagavond met alleen maar Surinamers aan de bar. Ze vroegen mij het hemd van mijn lijf over de meest uitlopende onderwerpen. Ik was in mijn element en vertelde op mijn eigen enthousiaste manier over alles wat ik het afgelopen jaar heb meegemaakt, over de verschillen tussen Nederlanders en Surinamers, over Duitsers, Belgen, noem maar op. Vol zelfspot gierden de Surinamers het uit van het lachen toen ik vertelde over de problemen met de ketting van mijn fiets, over het ‘afstemmen’ en over de gewoonte van Surinamers om hun auto stelselmatig vóór de uitrit van mijn huis te parkeren. Ook het feit dat ik - heel naïef - een zeer scherpe rode saus aanzag voor doodnormale ketchup, met als gevolg dat heel mijn lijf in vuur en vlam kwam te staan, zorgde bij hen voor grote hilariteit. De barman, met wie ik nog steeds contact heb, noemt mij sindsdien ‘Patje Hete Saus’.

Suriname zou Suriname niet zijn als we de afgelopen weken niet weer de nodige feestdagen hebben gehad. Zo was 7 november een vrije dag wegens het hindoeïstische ‘Lichtjesfeest’ (Divali) en werd er op 25 november ‘Srefidensi’ gevierd, oftewel Onafhankelijkheidsdag. Het viel mij op dat Srefidensi vooral door de creoolse bevolking leek te worden gevierd. Srefidensi viel overigens op een zondag. Ik was oprecht verbaasd toen bleek dat de maandag erop géén vrije dag bleek te zijn…

En nu is het ineens december en is het jaar bijna voorbij. Het einde van mijn verblijf in Suriname nadert met rasse schreden. Mijn werk in Suriname zit erop en inmiddels hebben mijn collega en ik ook onze afscheidsborrel gehad. Daarover zal ik in mijn volgende blog vertellen. Maar ik ga nu eerst kerst vieren, lekker tussen de Surinamers.

Iedereen een hele fijne kerst!

Odi odi!